کاوش موضوع انحلال پذیری
صفحه اصلی
انحلال پذیری
انحلالپذیری (به انگلیسی: Solubility) یا حلشوندگی مفهومی بنیادی در علم شیمی و مبحث محلولها است که میزان حل شدن یک ماده (جامد، مایع یا گاز) را در یک حلال مشخص (جامد، مایع یا گاز) بیان میکند. این کمیت با عواملی چون نوع حلال، دما و فشار رابطه دارد. هر محلولی یک مقدار مشخص از یک حلشونده را میتواند در خود حل کند. برای مثال گفته میشود انحلالپذیری شکر در آب برابر X است؛ یعنی بیشترین مقداری که میشود شکر را در ۱۰۰ گرم آب حل کرد برابر X گرم است. اگر کمتر از X گرم در آب شکر حل شود، به این محلول، محلول سیر نشده میگویند. اگر در آب به مقدار X گرم شکر حل شود، به این محلول، محلول سیر شده میگویند. حال میتوان محلول را گرم کرد تا انحلالپذیری اش بالا برود. حال شکر بیشتر از قبل در آن حل میشود. اگر این ماده سرد شود، رسوب میکند. به این محلول، محلول فراسیر شده میگویند.
محلولی که به جنس ماده بستگی دارد اندازه انحلالپذیری خود در دما و فشار مشخص، مادهای را در خود حل کرده باشد، محلول اشباع (سیر شده) گویند و در صورتی که بیش از این مقدار ماده در محلول حل شود، محلول را فوق اشباع (فراسیر شده) مینامند.
معمولاً انحلالپذیری مواد مختلف را به صورت گراف نسبت به عوامل دیگری چون دما و فشار نمایش میدهند.
انحلالپذیری به نوعی بیانگر این است که در ۱۰۰ گرم حلال در شرایط X، چند گرم حل شونده میتوان حل کرد. اگر درصد حلشونده ما در محلول از این مقدار بیشتر باشد، گفته میشود یک محلول فرا سیر شده داریم، اگر مقدار درصد حل شونده در محلول از این مقدار کمتر باشد، گفته میشود محلول سیر نشده داریم.
بیشترین مقدار ماده ای که میتواند در ۱۰۰ گرم آب (یا هر حلال دیگر) با دمای معین حل شود را انحلالپذیری آن ماده میگویند.... بیشتر در ویکی پدیا